Yüksekte Çalışmaktan Kaçınmak

Yüksekte yapılan çalışmalarda yüksekte çalışma hiyerarşisinin uygulanması risklerin ortadan kaldırılması için büyük öneme sahiptir. Yüksekte çalışma hiyerarşisi aşağıdaki şekilde olmalıdır.

Yüksekte çalışmaktan kaçınmak tehlikelerin ortadan kaldırılması veya azaltılması konusunda her zaman ilk adımdır. Bu yazımızda yüksekte çalışmaktan kaçınma konusuna değineceğiz. Yüksekte çalışma hiyerarşisi içerisinde bulunan diğer konulara başka yazılarımızda ayrıca değinilecektir.

Ülkemizde yüksekte çalışma ile ilgili olarak alınan tedbirlerde yüksekte çalışmaktan kaçınmak çoğu zaman ihmal edilen bir konudur. Yüksekte çalışmaktan kaçınmayı göz önünde bulundurduğumuzda yüksekte yapılan birçok işin güvenli şekilde yapılabileceği görülecektir. Yüksekte çalışmaktan kaçınmak güvenlik dışında zaman kayıplarını ve işletme maliyetlerini de azaltmaktadır.

Eğitim yaptığımız işletmelerden birinde beyaz yaka çalışan arkadaşlardan biri aşağıda bulunan fotoğrafları bizlerle paylaşmıştır. Paylaşılan bu fotoğrafları yapılan işin özelinde birlikte değerlendirelim.

Konteynerin kapı önüne yağmurdan korunmak için sundurma yapılmaktadır. Sundurma yapılırken öncelikle dikmeler dikilmiş ve merdiven kullanılarak dikmelerin birbirine kaynağı yapılmıştır. Bu işi yaparlarken tek bir merdivende zaman zaman iki kişi çalışmışlardır. Sundurmanın çerçevesi yapıldıktan sonra çalışanlardan biri sundurmanın saclarının montajını yapmak için yukarı çıkmıştır. Bu şekilde yaklaşık olarak bir saat kadar çalışmışlardır.

Yapılan bu iş için paylaşım yapan arkadaşa ‘’ Sence burada düşmeyi önlemek için nasıl bir tedbir alınmalıdır? ‘’ diye bir soru yöneltilmiştir. Bu sorunun aynısını sizlere de sormaktayız. Akla gelecek korunma yöntemleri aşağıdaki gibidir.

· Emniyet kemeri ve yaşam hattı kullanımı

· Daha uzun olan iki adet merdiven kullanımı

· İskele kullanımı

· Manlift kullanımı

Emniyet kemeri ve yaşam hattı kullanımı:

Emniyet kemerinin kullanılabilmesi için çatıdan bir ankraj noktası alınarak çalışılan cepheye yaşam hattı çekilmeli ve çalışan kendini yaşam hattına bağlamalıdır. Ankraj noktasının oluşturulabilmesi için bir kişinin çatıya çıkması ve uygun malzemelerle ankraj noktası oluşturması gerekmektedir. Ankraj noktası oluşturmak için sac yüzeylerde özel ankraj elemanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Sac yüzeyler için uygulanacak ankraj elemanlarının maliyetleri bildiğimiz sapan ve ankraj kulaklarına göre çok daha fazladır. Ankraj noktası oluşturacak kişinin özel olarak eğitilmiş ve koruyucu donanımlarının olması gerekmektedir. Bu çatıda daha önceden çatıda yapılabilecek olası işler için ankraj noktaları oluşturulmamış ve çatı üzerinde yaşam kalıcı yaşam hattı bulunmamaktadır. Çatıya çıkan kişi tedbir almak için tedbirsiz davranacaktır.

Mevcut durumda emniyet kemeri ve yaşam hattı tedbirini uygulamayı düşündüğümüzde yapılacak iş için harcanacak zamanının artığını, maliyetlerin artığını ve tedbir almak için tedbirsiz davranılacağı görülmektedir.

Daha uzun iki adet merdiven kullanımı:

Merdiven kullanımı sırasında yüksekten düşme tehlikeleri tam olarak ortadan kaldırılamamaktadır. Merdiven kullanımı sırasında personeller yer yer iki ellerini de kullanmak zorunda kalacaklardır. Bu durumda merdiven kullanımının temel kuralı olan üç noktadan temas prensibi ihmal edilmiş olacak ve denge kayıpları sonucu yüksekten düşme kaçınılmaz olacaktır.

Merdivenlerden düşmeyi engellemek için emniyet kemeri ve yaşam hattı kullanımı tercih edilebilir. Bu durumda emniyet kemeri ve yaşam hattı kullanımı için yukarıda belirtiğimiz gereklilikler yerine getirilmelidir.

Düşmeyi durdurmak yerine düşüş şiddetini azaltacak hava yastıkları veya düşüş minderleri kullanmak tercih edilebilir. Bu tedbir için sizleri gülme tutmuş olması muhtemeldir. Ülkemizde düşmeyi durdurmak için hava yastıkları üreten herhangi bir firma bulunmamaktadır. Düşüş minderleri genellikle dağcılık faaliyetlerinde kullanılan ve maliyetleri yüksek olan malzemelerdir.

Merdiven de üç nokta temasından çıkmanın getirdiği riskleri ortadan kaldırmak için platformu olan merdivenler tercih edilebilir. Bu tip platformlu merdivenlerin maliyetleri normal merdivenlerden oldukça fazladır.

İskele Kullanımı:

Mobil iskele kurulumu ve sökümü sırasında yüksekten düşme tehlikesi mevcuttur.Mobil iskele kurulumu ve sökümü sırasında personellerin emniyet kemeri kullanmaları gerekmektedir. Mobil iskele kurulumu tamamlandıktan sonra bile iskelenin devrilmesi ihtimali ile yüksekten düşme tehlikesi mevcuttur. Çalışılan alanda araç giriş çıkışları olduğundan dolayı iskelenin çarpma sonucu devrilme ihtimali bulunmaktadır. İş ekipmanının devrilmesi sonucu yüksekten düşmeyi önlemek için emniyet kemeri ve can halatı kullanılması veya çalışma alanının araç trafiğinden izole edilmesi gerekmektedir. Emniyet kemeri ve yaşam hattı kullanımı için yukarıda belirtilen gereklikler yerine getirilmelidir.

Çalışma alanı araç trafiğinden izole edilmiş olsa dahi iskelede çalışan personellerin emniyet kemerlerini takmaları gerekmektedir. Çünkü personelin yaptığı iş itibari ile korkuluk sınırları dışına taşacak eylemler gerçekleştirmesi sonucu dengesini kaybederek düşmesi muhtemeldir. Burada personel emniyet kemerini düşmeyi durdurmak için değil düşmeyi sınırlandırmak için kullanacaktır. Mobil iskelelerde yüksekte çalışma konusuna başka bir yazımızda ayrıca değinilecektir. Mobil iskele kullanımı tercih edildiğinde maliyetler doğrudan ve dolaylı olarak yine artacaktır. Ayrıca iskele kuracak ve sökecek kişilerin bu konuda eğitimli olmaları gerekmektedir.

Manlift Kullanımı:

Manlift kullanımı sırasında personelin korkuluk sınırları dışına taşacak eylemler gerçekleştirmesi sonucu dengesini kaybederek düşmesi muhtemeldir. Bu tür bir düşüşü önlemek için emniyet kemeri kullanılması gerekmektedir. Emniyet kemeri düşmeyi durdurmak için değil düşmeyi sınırlandırmak için kullanacaktır. Yapılan bu iş göz önünde bulundurulduğunda hiçbir işletmenin manlift almayacağını hepimiz bilmekteyiz. İyi bir ihtimalle manlfit kiralanabileceğini düşünebiliriz. Bu durumda yapılacak iş için maliyetler artacaktır.

Belirtilen işin yüksekte çalışmaktan kaçınma göz önünde bulundurularak yapıldığını düşünelim.

Malzemelerin boyutları ve ağırlıkları göz önünde bulundurulduğunda sundurma çerçevesi ve sac montajı rahatlıkla yerde yapılabilmektedir. Yerde oluşturulan sundurma iki kişi tarafından rahatlıkla dikilerek istenen bölgeye taşınabilmektedir. Taşıma sonrası personelin boyuna bağlı olarak yerde veya merdivenin en fazla ilk üç basamağı kullanılarak yapıya montajı yapılabilmektedir. Merdiven kullanımı sırasında ilk 3 basamaktan bile denge kaybı sonucu düşme ihtimali bulunmaktadır. Diğer personel merdivende çalışan kişiyi destekleyerek denge kaybını rahatlıkla engelleyebilmektedir. Yapılan bu iş yüksekte çalışmaktan kaçınma göz önünde bulundurularak yapıldığında hiçbir şekilde emniyet kemeri ve diğer iş ekipmanlarının kullanımının gerekmediği görülebilmektedir. Bu durumda iş süresi ve maliyetleri azaltılmış olacak ve yüksekten düşme tehlikesi ortadan kaldırılmış olacaktır.

Yüksekte yapılan çalışmaların birçoğunda buradaki örnekte olduğu gibi yüksekte çalışmaktan kaçınmanın uygulanabileceği aşikârdır. Yüksekte çalışmaya başlamadan önce ‘’ Ben bu işi yerde nasıl yaparım ? ‘’ sorusunu çalışanların ve işverenlerin kendilerine sormaları gerekmektedir.